Công tắc tơ là loại thiết bị được sử dụng phổ biến trong ngành kỹ thuật điện. Hãy cùng Bảo An tìm hiểu công tắc tơ là gì, ký hiệu, công dụng và nguyên lý hoạt động của nó trong bài biết này nhé! 1. Công tắc tơ là gì? Công tắc tơ (phiên âm tiếng Việt của từ “Contactor”) là loại khí cụ điện hạ áp dùng để đóng ngắt mạch động lực. Nó có cấu tạo gồm 3 bộ phận chính: (1) Nam châm điện: gồm có cuộn dây dùng tạo ra lực hút nam châm; lõi sắt và cuối cùng là lò xo có tác dụng đẩy nắp trở về bị trí ban đầu. (2) Vỏ bảo vệ bên ngoài làm bằng nhựa chịu nhiệt và vật liệu cách điện (bakelite, nylon,…). Với công tắc tơ khung – hở có thêm một lớp vỏ bảo vệ để chống bụi, độ ẩm,… (3) Hệ thống tiếp điểm gồm tiếp điểm chính và tiếp điểm phụ. - Tiếp điểm chính: là tiếp điểm thường hở đóng lại cấp nguồn điện vào mạch từ của contactor trong tủ điện làm mạch từ hút lại. Nó có khả năng cho dòng điện lớn đi qua. - Tiếp điểm phụ: có 2 trạng thái là thường đóng và thường mở. Và nó có khả năng cho dòng điện đi qua tiếp điểm <5A. Tiếp điểm thường đóng là loại tiếp điểm ở trạng thái đóng khi cuộn nam châm trong contactor không được cung cấp điện (ở trạng thái nghỉ). Nó sẽ mở khi contactor ở trạng thái hoạt động. Ngược lại là tiếp điểm thường mở. Lưu ý: chúng ta thường nhầm lẫn công tắc tơ (contactor) là khởi động từ. Nhưng bản chất công tắc tơ có gắn thêm replay nhiệt mới được gọi là khởi động từ. Do đó, nếu bạn đang tìm hiểu công tắc tơ là gì, contactor có tác dụng gì thì hãy nhớ điều này để tránh sơ sót khi mua sản phẩm nhé! 2. Công tắc tơ dùng để làm gì? Contactor có nhiệm vụ chính là hỗ trợ để đóng – ngắt mạch điện an toàn, bảo hệ thiết bị đang hoạt động trong hệ thống điện. Do đó, nó có vai trò hết sức quan trọng trong điện công nghiệp công suất lớn 3. Phân loại các loại công tắc tơ bây giờ Khi tìm hiểu công tắc tơ là gì, chúng ta chủ yếu tìm kiếm tác dụng của công tắc tơ, cấu tạo của nó. Tuy nhiên, với nhu cầu sử dụng ngày một đa dạng, công tắc tõ cũng được phân theo các nhóm nhỏ khác nhau nên nhiều người dễ lầm lẫn. Do đó, hãy cùng Bảo An tham khảo phân loại các công tắc tơ bây giờ sau đây nhé! – Theo nguyên lý truyền động: có các loại contactor kiểu điện từ, kiểu khí nén & kiểu thủy lực. VD: Công tắc tơ Schneider điện từ 3 pha LC1K series – Theo dạng dòng điện: có contactor dùng cho dòng điện 1 chiều và dòng điện xoay chiều. – Theo kết cấu: thường phân theo loại dùng ở nơi hạn chế chiều cao và nơi hạn chế chiều rộng. – Theo dòng điện định mức: có rất nhiều loại dùng ở dòng định mức khác nhau từ nhỏ đến lớn như 9A, 12A,… 800A hoặc hơn. – Theo số cực: có bốn loại là công tắc tơ 1 pha, contactor 2 pha, contactor 3 pha & contactor 4 pha. VD: Công tắc tơ Mitsubishi 3 pha S-N125 – Theo cấp điện áp: phân thành hai loại là contactor trung thế và contactor hạ thế. – Theo điện áp cuộn hút: có nhiều loại như cuộn hút xoay chiều 22VAC, 380 VAC,….; cuộn hút một chiều 24VDC, 48VDC,… – Theo chức năng chuyên dụng: một số loại được chế đặc thù dùng cho một ứng dụng nhất định. 4. Ứng dụng của công tắc tơ trong thực tế Contactor có rất nhiều ứng dụng quan trọng như: – Điều khiển đèn chiếu sáng: điều khiển contactor bằng rơ le thời gian hoặc PLC để đóng ngắt điện cấp cho đèn chiếu sáng bật/tắt đúng giờ quy định. – Trong công nghiệp, thường dùng contactor phối hợp với replay nhiệt để bảo vệ động cơ. Vì khi dòng động cơ lên cao quá mức sẽ tác động qua replay nhiệt để ngắt nguồn cấp cho contactor. – Đối với mạch khởi động, động cơ 3 pha công suất lớn. Mạch sẽ được thiết kế hình 3 sao để giảm dòng khởi động. Sau đó, chuyển sang mạch tam giác để chạy ổn định. – Contactor dùng trong hệ thống bù tự động được điều khiển bằng bộ điều khiển tụ bù nhằm đóng ngắt các cấp tụ hiệp với tải. – Ngoài ra còn rất nhiều ứng dụng của cotactor trong công nghiệp và dân dụng nữa. https://www.click49.net/forum/threads/phan-loai-va-ung-dung-cua-cong-tac-to.673852/
